Trong Đại Kinh Khoa Chú 2014, Hòa thượng Tịnh Không luôn tán thán vị Hòa thượng Hải Hiền: Hòa thượng Hải Hiền sống 112 tuổi, đó không phải là thọ mạng vốn có của ngài mà là A Di Đà Phật giúp ngài kéo dài tuổi thọ. Việc này Hòa thượng Hải Hiền đã nói rõ với chúng ta.
Dưới đây là câu chuyện về Hòa thượng Hải Hiền khi đã biết trước mình sẽ vãnh sanh, Hòa thượng đã chủ động thăm viếng từ biệt đồng đạo:
28 ngày trước khi vị Hòa thượng vãng sanh, một vị cư sĩ Lý ở huyện Xã Kỳ đến chùa Lai Phật thăm Ngài. Vẻ mặt của Ngài điềm nhiên, bình lặng mà nói với vị cư sĩ này:
“Nhớ lấy, chăm chỉ niệm Phật! Sống có tốt hơn, chẳng qua bảy tám mươi tuổi. Tôi đã hơn trăm tuổi rồi, tôi ngẫm nghĩ mình sống không qua cái tuổi tác lớn như vậy, bằng lòng chết. Sau khi chết rồi, nếu như cậu tu được tốt, linh hồn của cậu sẽ thành Phật, trên thế giới đều biết.”
20 ngày trước khi vãng sanh, Ngài nói với mấy vị đệ tử trong chùa: “Ta không qua khỏi năm nay rồi.” Mọi người đều không nghĩ vậy, bởi vì vẫn thấy sư phụ thân thể cực kỳ khỏe mạnh, không có chút gì khác thường, sao nói đi thì đi được chứ?
Mười mấy hai mươi ngày trước khi vãng sanh, Hòa thượng lại đến thăm bạn, người đồng tham của Ngài. Đây là việc mà không thường thấy trong cuộc đời của vị Hòa thượng.
Hòa thượng đến chùa Cô Phong trấn Bình Thị huyện Đồng Bách, thăm người bạn đồng tu nhiều năm Pháp sư Diễn Cường “Thiết Cước Tăng”. Người hộ Pháp của chùa Lai Phật cư sĩ Hoàng cùng đi với Hòa thượng, sau “Văn Cách” chính là cư sĩ Hoàng đạp chiếc xe đạp đến núi Đồng Bách mời Hòa thượng Hải Hiền đến chủ trì đạo tràng.
Trên đường đi, Hòa thượng nắm lấy tay của cư sĩ Hoàng nói: “Tôi đến lần này thôi, sau này sẽ không đến nữa.”
“Sao thầy không đến nữa vậy, sư phụ?” Hòa thượng chắc chắn mà nói với cư sĩ Hoàng: “Sắp tới tôi phải đi rồi. Tôi đến để chào hai vị, để hai vị biết.”
Người cư sĩ nói: “Không thể. Lần trước thầy nói với con, thầy nói Lão Phật Gia không cho thầy đi, để thầy ở lại thêm hai năm nữa. Sao bây giờ thầy lại nói phải đi chứ?”
“Quý vị không biết. Hai hôm nay Lão Phật Gia lại dặn dò tôi, kêu tôi phải đi ngay lập tức. Không quá một tháng thì tôi đi rồi.” Người cư sĩ không bằng lòng nghe những lời này của sư phụ, liền chặn lại câu chuyện, không để Hòa thượng tiếp tục nói nữa.
Pháp sư Diễn Cường “Thiết Cước Tăng” nói bản thân “có một chút cảnh giới”, ba ngày trước thì nhìn thấy Hòa thượng đến rồi, nói Ngài muốn một bồ đoàn màu nâu. Ba ngày sau, quả nhiên Hòa thượng đến. Sau khi ăn cơm trưa, Pháp sư Diễn Cường muốn Hòa thượng nghỉ ngơi một chút, Hòa thượng không đồng ý mà ngồi xe đi. Trong lòng Pháp sư Diễn Cường vẫn còn nhớ làm bồ đoàn màu nâu cho Hòa thượng, nhưng không ngờ rằng sau vài ngày, có người đến truyền tin cho Ngài nói: Hòa thượng Hải Hiền viên tịch rồi. Pháp sư Diễn Cường nghe rồi xúc động trong lòng, Ngài mới hiểu rằng thì ra Hòa thượng hỏi Ngài muốn bồ đoàn, chính là nói với Ngài: Bản thân muốn tọa hóa viên tịch.
Rời khỏi chùa Cô Phong, Hòa thượng lại đến các tự viện mà Ngài xuất gia thế độ và đã từng thường trụ tu hành nhìn lại từng chút một, bèn nói với các đệ tử ở đó: “Sau này ta không tới nữa.” Mọi người nhìn sư phụ thân thể sức khỏe cường tráng, đều không để ý lời của Ngài. Hòa thượng cũng đến chùa Viên Minh của Pháp sư Ấn Vinh. Khi chuẩn bị rời khỏi, Ngài để lại cây gậy và một bộ quần áo. Sau khi pháp sư Ấn Vinh phát hiện lập tức đi lấy, Hòa thượng lắc tay nói với pháp sư Ấn Vinh: “Không cần nữa, ta không muốn dùng nữa.”
Mọi người đều không nghĩ nhiều đến hành động khác thường của Hòa thượng, ở chùa Lai Phật cũng vậy. Khoảng một tuần trước khi vãng sanh, Hòa thượng một mình âm thầm dời thân cây ngô trên đường đi vào tháp viện vào trong góc tường của tháp viện. Sau khi pháp sư Ấn Chí nhìn thấy, thì nói với Hòa thượng: “Nó không chướng ngại, thầy đừng dời nữa.” Nhưng Hòa thượng không nghe. Pháp sư Ấn Chí thấy không khuyên được Ngài, chỉ đành kêu gọi mọi người đến giúp, mọi người bận rộn làm việc tới hai ngày mới dời xong toàn bộ. Sau khi dời xong, Hòa thượng lại quét con đường đó sạch sẽ.
Mọi người đối với việc làm của Hòa thượng đặc biệt không lý giải được, cho rằng Hòa thượng làm những việc không có ích. Sau khi Hòa thượng vãng sanh, khi mọi người khiêng pháp thể của Ngài đi về phía tự viện bỗng hoảng nhiên đại ngộ. Thì ra Hòa thượng làm vậy là đang dọn đường cho chính mình!
Sau hai ba ngày, cũng chính là bốn năm ngày trước khi Hòa thượng vãng sanh, một vị cư sĩ đến tháp viện chuẩn bị mời Hòa thượng ăn trưa. Khi vị cư sĩ đến tháp viện, nhìn thấy Hòa thượng đang dời từng miếng gạch đổ nát ở bên tường của tháp viện đến bên cạnh tháp mộ của mình, lại xếp ngay ngắn gọn gàng. Hòa thượng nhìn thấy vị cư sĩ đi đến, thì nói với cư sĩ rằng: “Mau giúp tôi dời gạch đến chất lên kia.” Cư sĩ vâng theo và cùng làm với Hòa thượng.
Trong khoảng thời gian hai người đang dời chất gạch, pháp sư Ấn Chí lại nhiều lần phái người đến mời Hòa thượng dùng cơm, Hòa thượng đều không đồng ý, vẫn tiếp tục làm việc như vậy. Tuy rằng vị này biết Hòa thượng không lâu, nhưng anh đã ở tự viện hơn ba tháng rồi, anh cảm thấy khó hiểu. Bình thường Hòa thượng không phải ngang bướng như vậy, sao mấy ngày nay lại trở thành cố chấp như vậy chứ?
Sau khi Hòa thượng vãng sanh, pháp sư Ấn chí chuẩn bị mua gạch để xây tháp cho Hòa thượng. Cho đến lúc này mọi người mới hiểu được sự dụng tâm của Hòa thượng. Thì ra Ngài không muốn lãng phí, Ngài dời những viên gạch đổ nát, là dùng để xây tháp mộ cho chính mình.
Hòa thượng trước giờ không muốn làm phiền người khác. Những việc bản thân có thể làm thì tự mình làm, ngay cả việc hậu sự, Ngài cũng tận khả năng để tự mình an bài thỏa đáng.
Bốn ngày trước khi Hòa thượng Hải Hiền vãng sanh.
Ngày 13 tháng 1 năm 2013, cư sĩ Vinh và cư sĩ Lưu của niệm Phật đường Nghĩa Ô một nhóm năm người, từ Nam Dương đến chùa Lai Phật huyện xã Kỳ thăm hỏi Hòa thượng Hải Hiền 112 tuổi. Chính vào ngày này, lão Hòa thượng nhìn thấy quyển sách “Nếu muốn Phật Pháp hưng, duy chỉ có Tăng khen Tăng”.
Khi mọi người muốn rời khỏi, Hòa thượng và mọi người lưu luyến chia tay. Họ đi đến trước xe, Hòa thượng cũng tiễn đến trước xe, lúc này những người này lại lần nữa đảnh lễ cáo biệt Hòa thượng.
Hòa thượng lớn tiếng nói với họ: “Phải niệm Phật đó, còn lại đều là giả!” Sau đó Hòa thượng lại một lần nữa không ngại phiền mà nói chi tiết bản thân niệm Phật như thế nào. “Ba giờ sáng hằng ngày tôi thức dậy lạy Phật, có lúc thì một giờ đã thức dậy niệm Phật, niệm 20 phút trước tượng Phật, sau đó nhiễu Phật, tiếp theo lại ngồi xuống niệm, có khi niệm lên tiếng, có khi không lên tiếng, thời gian nhiều hơn là niệm thầm, Phật lúc nào cũng ở trong tâm.”
Hòa thượng tiếp tục dặn dò họ: “Bất cứ lúc nào cũng không được thêm phiền phức cho người khác! Bình thường họ bới cơm cho tôi, nhiều cũng được, ít cũng được, tôi không hề nói gì. Có bao nhiêu ăn bấy nhiêu. Nếu không người khác phải chạy tới chạy lui. Tôi không muốn làm phiền người khác.”
Hòa thượng dặn dò mọi người “phải niệm Phật, còn lại đều là giả”, câu nói này chính là miêu tả bản thân Hòa thượng Hải Hiền, trong tâm chỉ có một câu A Di Đà Phật. Ngoại trừ A Di Đà Phật, việc gì Ngài cũng không để trong tâm. Đây là người niệm Phật chân chính.
Hòa thượng từng giờ từng khắc dạy người khác: “Chăm chỉ niệm Phật, thành Phật là thật, còn lại đều là giả.” Đây là câu nói hay nhất của Hòa thượng Hải Hiền để lại cho chúng ta, là một câu nói mà đáng để chúng ta nghiêm túc học tập. Chỉ có niệm Phật là thật, chỉ có vãng sanh Thế giới Cực Lạc làm Phật là thật, còn lại toàn bộ là giả, không có gì là thật cả. Trên Kinh Kim Cang nói “phàm sở hữu tướng giai thị hư vọng”, “Nhất thiết hữu vi pháp như mộng huyễn bào ảnh”; trên Kinh bát Nhã nói “Nhất thiết pháp vô sở hữu, tất cánh không, bất khả đắc”.
Pháp sư Tịnh Không đã từng nói: “Nhất định phải biết rõ, cái giả bất khả đắc, cái thật cũng bất khả đắc. Vì sao vậy? Trong cái thật không có tướng, không có hiện tượng vật chất. Đây là nói tự tánh, tự tánh thanh tịnh, không có tướng; tự tánh không sanh không diệt, bên trong không có hiện tượng vật chất, không có hiện tượng tinh thần (tức là không có niệm), cũng không có hiện tượng tự nhiên. Vì vậy bất khả đắc. Tự tánh năng hiện vạn pháp, đại sư Huệ Năng nói rõ ràng nhất, ‘Hà kỳ tự tánh, năng sanh vạn pháp’. Quý vị thật sự hiểu rõ thì sẽ niệm Phật thôi, chỉ để danh hiệu ‘A Di Đà Phật’ ở trong tâm, không có tạp niệm, không có vọng tưởng. Tại sao? Vọng tưởng, tạp niệm đều là lục đạo luân hồi. Điều này phải biết rõ. Vọng tưởng, tạp niệm không đoạn, thì lục đạo luân hồi không đoạn, quý vị không ra khỏi. Vọng tưởng, tạp niệm không còn nữa, quý vị muốn khi nào đi thì khi đó sẽ
đi. Thật sự tự tại, lúc ra đi rất tiêu diêu.”
Ngày 17 tháng 1 năm 2013, ngày cuối cùng trước khi Hòa thượng Hải Hiền vãng sanh.
Ngày này Hòa thượng Hải Hiền nói với một vị cư sĩ, Ngài mơ thấy anh của Ngài đến tìm Ngài cầu siêu độ, bèn hy vọng có thể an táng hài cốt ở quê hương. Buổi chiều, Hòa thượng và các đệ tử ở trước tự viện đào xới rau củ, không ngừng làm đến trời tối. mọi người đều khuyên Ngài nghỉ ngơi. Pháp sư Ấn Xuyên hỏi Ngài: “Sư phụ, thầy vẫn làm sao?”
Hòa thượng trả lời rằng: “Ta làm không nổi thời gian lâu như vậy, sắp làm xong rồi.” Ngài làm xong lại nói: “Công việc này ta làm xong rồi. Sau này tôi sẽ không làm nữa.” Người khác nghe giống như là câu nói rất bình thường, không ngờ đêm hôm đó Ngài đi rồi. Sau này nghĩ lại mới biết trong lời nói của Hòa thượng có hàm ý. Chập tối, pháp sư Ấn Chí và vài vị cư sĩ đang ở giảng đường xem đĩa Đại Kinh Giải Diễn Nghĩa do pháp sư Tịnh Không giảng giải, nghe thấy Hòa thượng trong thất của mình dẫn khánh niệm Phật. Thường ngày vào giờ này Hòa thượng cũng sẽ ở thất thắp nhang, lạy Phật, dẫn khánh niệm Phật, nhưng mà thời gian đánh khánh rất ngắn. Hôm đó thời gian đánh khánh dài hơn nhiều so với ngày thường. Một vị cư sĩ đang nghe kinh cảm thấy có chút hiếu kỳ, liền hỏi một vị đồng tu bên cạnh: “Sao hôm nay lão Hòa thượng không ngừng đánh khánh niệm Phật vậy?” Tuy hỏi như vậy, nhưng vẫn không để sự kỳ lạ này ở trong tâm nhiều.
Sau khi ăn xong cơm tối, Hòa thượng vẫn như thường ngày nghỉ ngơi rất sớm. Nửa đêm một giờ mấy rạng sáng, có vị cư sĩ thường trụ ở tự viện thức dậy đi vệ sinh, nhìn thấy đèn trong thất của Hòa thượng đã sáng. Sáng sớm ngày hôm sau sau khi mọi người xong thời khóa sáng, pháp sư Ấn Thuyên dâng cơm cho Hòa thượng. Ngài ở bên ngoài gọi Hòa thượng, nhưng không có ai trả lời. Mở cửa vào nhìn thấy Hòa thượng đang nằm trên giường, y phục xếp lại rất chỉnh tề để ở trên giường. Bình thường Hòa thượng tuyệt đối không ngủ nướng, y phục cũng không gọn gàng đến như vậy.
Pháp sư Ấn Thuyên gọi mấy lần cũng không thấy Hòa thượng có phản ứng, Ngài đến gần một chút, phát hiện Hòa thượng đã an tường mà vãng sanh rồi. Pháp sư Ấn Chí nói: “Gương mặt tươi cười, mặt cũng rất hồng hào”.
Bởi vì bô tiểu của Hòa thượng đã để trong nhà vệ sinh, vì vậy có thể nhận định là sau khi lão Hòa thượng công phu thời khóa sáng, lại nằm lên trên giường.
Ngày 17 tháng 1 năm 2013, mùng 6 tháng chạp năm Nhâm Thìn, Hòa thượng Hải Hiền 112 tuổi thân không đau bệnh, an tường thị tịch.
Hòa thượng biết trước ngày giờ, tuy rằng Ngài không nói ra rõ ràng, nhưng vẫn để lộ chút tin tức với lão hộ pháp cư sĩ Hoàng của chùa Lai Phật. Mười mấy ngày trước khi Hòa thượng vãng sanh, nói với cư sĩ Hoàng: “Hai hôm nay Lão Phật Gia lại dặn dò tôi, kêu tôi lập tức phải đi. Không quá một tháng thì tôi đi rồi.” Ngài không nói là ngày nào, thực ra Ngài đã biết, chỉ là Ngài không nói. Có cư sĩ tình nguyện trợ niệm cho Ngài, Ngài không cần, nói “tôi tự mình đi được”. Ngài không để người khác trợ niệm là sợ người khác chướng ngại Ngài, lâm chung sợ nhất không giữ được chánh niệm.
“Một ngày không làm, một ngày không ăn”, Hòa thượng thật sự có trách nhiệm. Buổi tối phải đến Thế giới Cực Lạc rồi, ban ngày vẫn làm việc cả ngày, lợi ích chúng sanh. Không ai ngờ rằng Ngài sẽ vãng sanh, thân thể sức khỏe của Ngài còn rất tốt, đầu óc sáng suốt, không có chút hồ đồ.
Hòa thượng Hải Hiền 20 tuổi xuất gia, sư phụ chỉ dạy Ngài một câu “A Di Đà Phật”. Dạy Ngài phải luôn niệm, Ngài lão thật, nghe lời, thật làm, câu Phật hiệu này đã niệm 92 năm. Câu tục ngữ “thiện thủy thiện chung” này chúng ta đã nghe nói, nhưng chưa từng thấy qua. Người đã có thể thiện thủy lại còn có thể thiện chung không nhiều, không ngờ chúng ta nhìn thấy ở Hòa thượng này rồi.
Trích Cuộc đời Hòa thượng Hải Hiền
Chuyển ngữ: Diệu Âm Diệu Hiệp
